روزی روزگاری، 4,6 میلیارد سال قبل، چیزی از دل مردابی کم اهمیت از راه شیری شروع به غلیان و جوشیدن کرد. مجموعه مواد اولیه ای که فضای بین اجزای کهکشان ها را پر می کند (نظیر هیدروژن، هلیم و مقادیر ناچیزی از ذرات جامد) شروع به انقباض و چگال شدن کرده و مولکول ها را بوجود آوردند. به دلیل ناتوانی در تحمل و حفظ وزن خود، بخشی از این ابرهای مولکولی تازه شکل گرفته به درون خود فروریخت و متلاشی شد. سرانجام در پی گرما و اغتشاش زیاد ستاره ای متولد می شود و آن خورشید حیات بخش ما است.
دقیقا نمی دانیم که چه عاملی آغازگر این فرآیند بوده است. ممکن است یک موج ضربه ای با تقارنی مناسب که از انفجار یک ستاره نزدیک ناشی شده است عامل شروع این اتفاقات بوده باشد. در هر صورت، رویدادی نادر و خاص نبوده است. این رویداد مدت های طولانی پس از آن که کهکشان راه شیری خود در حدود 13 میلیارد سال پیش بوجود آمد رخ داده است.
اکنون و تا آنجا که می دانیم این پدیده یکتا و منحصر بفرد است. از دل صفحه ای از ماده که با تولد خورشید به جا مانده است، هشت سیاره شکل گرفته و به واسطه جاذبه اش هر یک در مدارهایی به دام افتاده اند. یکی از آن سیارات در ارتباطی ویژه با ستاره مادر و سایر سیاراتش آرام گرفته است. در نهایت، مخلوقات و موجوداتی که بر روی این سیاره پدیدار شدند نسبت به چگونگی این مجموعه در شگفت شدند و توانستند شش معما و راز عمیق و سر به مهر از این مأنوس آشنا – منظومه شمسی- را قاعده مند کنند. ما هر روز به پاسخ این معما ها نزدیک می شویم، ولی هر قدم پرسش های جدیدی را به بار می آورد.
این شش معما عبارتند از:
1. منظومه شمسی چگونه بوجود آمد؟
2. چرا ماه و خورشید در آسمان به یک اندازه اند؟
3. آیا سیاره X وجود دارد؟
4. دنباله دارها از کجا می آیند؟
5. آیا منظومه شمسی یکتا و منحصربه فرد است؟
6. منظومه شمسی چگونه خاتمه می یابد؟
آیا پاسخهایی را که امروزه به هر یک از شش معمای بالا داده شده است، می دانید؟
تألیف:
احسان مهرجو
منبع:
تنظیم برای تبیان:
ا.م.گمینی
